Burgemeester Pieter Verhoeve ontving in januari in de Goudse Schouwburg samen met generaal-majoor Jean Paul Duckers achthonderd militairen, hun partners en relaties uit zowel binnen- als buitenland. Op ‘t eerste gezicht lijkt de keuze van Defensie voor Gouda een willekeurige, maar historisch gezien heeft Gouda een grote band met Defensie. En nu komt er ook een netwerk voor veteranen. Daarover vertellen burgemeester Verhoeve en de secretaris van de Goudse Veteranendag, Eric Geurts.
Verhoeve: ‘In de jaarpresentatie gingen we in vogelvlucht door het afgelopen jaar, waarbij beeldmateriaal indrukwekkend werd gecombineerd met muziek. Het was een grote eer voor de stad dat de landmacht de jaarpresentatie in Gouda gaf, ik hoop dat het een traditie wordt. We hebben een historische band met Defensie. Zo is Gouda jarenlang
garnizoensstad geweest. Hieraan hebben we bijvoorbeeld het station te danken. Het betekent ook dat behoorlijk veel mensen hun soldaten- of officierstijd in Gouda doorbrachten. Er wonen nog altijd veel mensen met een militaire achtergrond in de stad. Gouda heeft verder een erg lange militaire geschiedenis; dat begint al bij de stadsmuur en het kasteel. Het is goed om dat te beseffen, want het verleden bepaalt je identiteit.’
Verhoeve heeft zelf geen militaire achtergrond, zegt hij. ‘Ik ben van een generatie die bericht kreeg dat er dienstplicht was, maar die niet werd opgeroepen. Toch ben ik wel altijd trots geweest op mensen die beroepsmatig soms hun leven in de waagschaal moeten stellen voor anderen.’
Geweldsmonopolie
‘Naar mijn mening heeft Nederland lang onderdelen uit de publieke zaak, zoals Defensie, verwaarloosd’, zegt Verhoeve. ‘Pas sinds de oorlog in Oekraïne en het conflict in Gaza is hier verandering in gekomen. Toen zag men in dat het de moeite loont om te investeren in groot onderhoud aan de veiligheid en een robuuste overheid. Machiavelli zei: “Wat heb je nodig om een land te besturen? Goede wapens en goede wetten.” Dit is natuurlijk een beetje versimpeld, maar een rechtsstaat kan niet zonder geweldsmonopolie. Want anders lopen de manifestaties en demonstranten over je heen. Maar dat geweldsmonopolie moet wel zorgvuldig en doordacht zijn.’
Veteranen
‘Als burgemeester heb ik altijd willen investeren in de band met Defensie. Daarbij focussen wij ons met name op onze veteranen. Op dit moment heeft Gouda namelijk nog geen veteranenbeleid. We zijn geïnteresseerd om dit op te zetten door bijvoorbeeld een veteranennetwerk. We hebben zo’n driehonderd veteranen in Gouda, de oudste veteranen in Gouda hebben zelfs nog in Nederlands-Indië gevochten. Maar ze staan niet in een duidelijk database. Dus een veteranennetwerk zou zeker handig zijn.’
Eric Geurts is de secretaris van de Goudse Veteranendag: ‘In 2008 zette een veteraan van de Landmacht samen met de krant Het Kontakt de Goudse Veteranendag op’, zegt hij. ‘Later begon het bestuur daarvoor uit te dunnen, en dus is hij de veteranendag zelf gaan organiseren. Maar dat werd hem uiteindelijk te veel. We zijn nu met een nieuw initiatief begonnen, met een nieuw bestuur en nieuwe ideeën. We organiseren bijvoorbeeld een veteranenborrel en zijn actief in de samenleving.’ Verhoeve: ‘De opstart van dit bestuur is wel interessant. Want ik ontmoet in mijn functie diverse militairen en oud-militairen. Op een gegeven moment zette ik een app-groep met ze op, en van daaruit is een soort van nieuw bestuur ontstaan. Alles liep eigenlijk vanzelf.
Het is de combinatie van een initiatief van een klein groepje en ondersteuning van de gemeente, inclusief mijzelf. Vanuit Defensie zijn er ook mogelijkheden om, zonder dat dat de gemeente zelf veel inspanning kost, al heel veel te doen voor mensen die elkaar willen opzoeken. Het enige wat wij moeten doen, is een aantal keer per jaar locaties vrijmaken en aanwezig zijn op bijeenkomsten. Nou, dat vraagt maar een kleine investering van ons.’
Animo
De band die Gouda heeft met Defensie en met de veteranen, kan bovendien tot nieuwe inzichten leiden. Verhoeve: ‘Zo vroeg een aanwezige op een van de eerste bijeenkomsten van het nieuwe bestuur of veteranen niet iets konden betekenen voor het veiligheidsgevoel in de stad. Dat is een interessante vraag. Veteranen hebben een schat aan internationale ervaring. Hoe zou deze kunnen worden ingezet voor de leefbaarheid
in de eigen gemeente en de eigen buurt? Ik heb daar nu geen pasklaar antwoord op, wel een voorbeeld uit de praktijk: laatst liepen twee jongens het stadhuis in om er een joint te roken. Dat moet je niet doen als er een veteranenborrel gaande is, want daar word je dan op aangesproken!’
Dit artikel verscheen eerder in de Militaire Courant editie juni 2024.
De Militaire Courant wordt mede mogelijk gemaakt door Noventas.
