De Veteranendag 2025, die zoals gebruikelijk plaatsvindt op de laatste zaterdag in juni, heeft dit jaar een wat ander karakter dan gebruikelijk. Dat heeft minder te maken met een nieuwe visie, maar meer met praktisch handelen. Maar het doel blijft hetzelfde!
De Veteranendag valt dit jaar enkele dagen na de NAVO-top, die óók in Den Haag plaatsvindt. En dat stelde de organisatie van de Veteranendag wel voor een uitdaging, want het bleek al snel dat er moest worden ingeschikt om het event te laten plaatsvinden.
"De belangrijkste verandering is dat het defilé geen doorgang kan vinden", zegt coördinator Malieveld Petra van Lambaart van het Nederlands Veteraneninstituut. "Dat gaat de capaciteit van gemeente, politie en Defensie te boven. De optie om het op een andere datum of locatie te organiseren, werd afgeraden. Dus hebben we noodgedwongen geen defilé: alles is nu gefocust op het schouwburgprogramma, en dan op het Malieveld."
"Het is jammer dat het defilé niet plaatsvindt, maar er is wel veel aandacht van nationale televisie", zegt Jaap Smit, voorzitter van het Nationaal Comité Veteranendag. "Dat geeft het belang aan. De Veteranendag is inmiddels wel een begrip geworden en dat wordt in de komende jaren alleen maar belangrijker."
Namens de burgers
"De Veteranendag is een heel belangrijk moment waarop we als samenleving onze erkenning en waardering tonen aan de mensen die namens en voor ons gevochten hebben voor onze vrijheid en/of namens en voor ons uitgezonden zijn op missies in de brandhaarden van onze wereld" zegt Smit. "Dat is belangrijk, want toen de dienstplicht op een laag pitje werd gezet, ontstond er een grote afstand tussen de samenleving en het leger. We dachten als samenleving dat het niet meer ons aller verantwoordelijkheid was, maar louter die van Defensie. Ik sprak in Afghanistan een militair die mij vertelde dat zijn echtgenote aan anderen moest uitleggen hoe haar man zijn gezin had kunnen achterlaten om in dat rare en verre land zijn werk te doen…. Dat beeld is nu wel gekenterd: ook vanwege de actuele omstandigheden zien we in dat vrede en veiligheid ons allemaal aangaan, en waarderen we het veel meer dat er mensen namens en voor ons die taak uitvoeren. De Veteranendag is dan ook geen feestje van en voor militairen, en het Nationaal Comité Veteranendag is nadrukkelijk een burgercomité: wij proberen op Veteranendag de burgermaatschappij met de veteranen te verbinden en als samenleving onze erkenning en waardering voor hen uit te spreken.
Ander programma
Van Lambaarts hoofdtaak is het Malieveld: "Ik onderhoud het contact met de standhouders, organiseer het activitypark voor kinderen en geeft de 'statics', de voertuigen en de helikopter de juiste plek. De basis vormt het grote podium voor artiesten en militaire orkesten. We hebben daarnaast twee horecatenten gereserveerd waar het publiek eten en drinken kan halen, elkaar kan ontmoeten en kan gaan zitten. Daaromheen plaatsen we terrassen, de stands en statics, die dit jaar het thema “80 jaar vrijheid” uitbeelden."
"Dit jaar verloopt het programma wel wat anders", vertelt Smit: "Vanwege de NAVO-top is het programma gefocust rond het Malieveld en de opening in de schouwburg. Ondanks dat het defilé niet doorgaat hebben we met elkaar toch een goed programma opgezet dat aantrekkelijk is om naartoe te komen. We hebben extra aandacht geschonken aan het muzikale programma en verwachten daarmee een aantrekkelijke dag te maken voor jong en ouder, voor veteraan en burger.
Exercitie opbouw
"Naast een groot podium voor muziek hebben we vooraan ook een wat kleiner podium opgezet voor kleinschaliger optredens en bijvoorbeeld een boeklancering", vult Van Lambaart aan. "En verder gaan we de bezoekers, die in groten getale vanaf het Centraal Station naar het Malieveld komen, muzikaal onthalen als ze het Malieveld naderen en oplopen. Voor de veteraan is het nog steeds een reünie, maar voor het algemene publiek is het zo een mooi festival om te bezoeken en waar je je waardering toont voor veteranen."
Achter de schermen vroeg de aanwezigheid van de NAVO-top nog wel om wat aanpassingen, vertelt Van Lambaart: "Wij hebben in eerste instantie de beschikking over de helft van het Malieveld, omdat de andere helft bestemd is voor mensen die tegen de NAVO-top willen demonstreren. De NAVO-top zorgt ook voor restricties met betrekking tot transport, wat betekent dat we al ons materiaal al op locatie moeten hebben voordat de NAVO-top begint. We kunnen nu de helft van het veld opbouwen, maar direct na de NAVO-top begint voor ons de 'exercitie opbouw': dan moeten we in de nacht de rest gaan opbouwen, opdat op zaterdag alles klaarstaat.
Imago
Smit en Van Lambaart zeggen dat het aantrekken van jong publiek ook belangrijk is omdat velen bij het woord veteraan toch vooral denken aan oudere militairen. "Maar ook als je recent bent uitgezonden, ben je veteraan", zegt Smit. "In de militaire betekenis is het iemand die op missie is geweest en in oorlogsgebied heeft opgetreden. Dus van mensen die in de Tweede Wereldoorlog hebben gevochten tot mensen die recent zijn uitgezonden."
"Gelukkig is dat imago wel aan het veranderen", zegt Van Lambaart. "En ook daar moeten we de Veteranendag voor gebruiken. Al is de jonge veteraan vaak nog actief dienend en nog niet klaar voor een reünie, we willen die óók naar het Malieveld trekken."
Highlights
“Ik verheug mij op de hele dag met een prachtige opening in de Schouwburg en een mooi programma op het Malieveld., zegt hij: "Ik vind dat programma in de Schouwburg erg mooi. Het is met veel zorg gemaakt, met een aantal portretten van veteranen en ook hun verhalen. Dat vind ik indrukwekkend. Omroep Max zal deze opening integraal uitzenden zodat vele hiervan kunnen meegenieten.
Voor Van Lambaart is het hele Malieveld een highlight: "Van het muziekfestival tot de aankomst van de motorrijders en de parajump (die deze keer op zaterdag plaatsvindt in plaats van de dag ervoor): alles is leuk, de hele dag is leuk! Maar wat ik vooral wil is dat iedereen in Nederland weet dat je op de laatste zaterdag van juni weet dat het Veteranendag is. En als je niet kunt komen, dat je dan een witte anjer draagt, of de vlag uithangt."
"Als samenleving richten wij op zaterdag 28 juni de schijnwerpers op onze mensen, die namens en voor ons onze vrede en veiligheid bewaken en bewaren", concludeert Smit. "En dat is dan van jong tot oud."
Dit artikel wordt mede mogelijk gemaakt door Noventas.
