De Militaire Courant kreeg bij Thales in Hengelo een inkijkje in de ‘combuis’ van de Nederlandse radartechnologie. Met de SMART- L MM leveren zij aan onze marine en luchtmacht een zeer krachtige radar die tot een afstand van 2000 kilometer kan waarnemen. Het is een systeem waarmee de Nederlandse Marine een unieke positie binnen Europa bekleedt en laat zien dat ons land nog steeds een kenniseconomie is.
Formidable Shield
Ergens ten westen van Ierland wordt een gebied met een totale oppervlakte van Spanje, Frankrijk en Duitsland vrijgemaakt voor de oefening Formidable Shield met als hoofdrolspelers het Nederlandse fregat Zr. Ms. De Ruyter en de Amerikaanse USS Donald Cook. Na meer dan 300 simulatieruns, gaat het Ballistic Missile Defence (BMD) systeem vandaag live.
Terwijl de orkaan Ophelia vanuit het zuiden nadert, deint de De Ruyter bij windkracht zes stevig op de Atlantische Oceaan. Geen ideale, maar wel realistische omstandigheden voor een eerste test. Over enkele minuten wordt er met een druk op de knop een raket gelanceerd met een bereik van 1000 kilometer en een vluchttijd van maximaal tien minuten. Deze raket moet buiten de atmosfeer door de Cook uit de lucht geschoten worden, maar die laatste kan hierbij niet zonder de informatie van de door Thales ontworpen radar.
Een zee van tijd?
De SMART- L MM is geen zoetwatermatroos. Nog geen minuut na de lancering, heeft hij de gelanceerde raket al in beeld. Terwijl de radar het doel nog een seconde of dertig volgt om de afvuurlocatie, het vluchttraject en het doelwit vast te stellen, worden de gegevens over de raket via een tactische datalink vanaf het Nederlandse fregat met de Cook uitgewisseld.
Na een kleine twee minuten is bekend waarvandaan en waarop er wordt geschoten, waardoor de bemanning van de De Ruyter nu zeker weet welke bedreiging deze raket vormt. Via de satelliet gaan alle gegevens naar Nederland, Rammstein, Napels en naar het Amerikaanse operatiecentrum, waar de informatie uiteindelijk op het Amerikaanse schip terechtkomt.
Een lange weg die nog geen handvol seconden in beslag neemt, waardoor er nog een zee van tijd over lijkt om het projectiel te neutraliseren. Lijkt, omdat de vijandelijke raket uitgeschakeld moet worden voordat hij in zijn laatste fase is en de dampkring weer binnenkomt. Effectief zijn er voor deze handelingen nog maar zo’n zes minuten over.
Zwitserse precisie
Vertrouwend op de data die vanaf het Nederlandse fregat komt, vuren de Amerikanen vrijwel direct een raket af die het projectiel moet onderscheppen. Nog steeds worden ze constant gevoed door de radarbeelden vanaf het Nederlandse fregat, dat vanaf de Cook na zeven minuten een voltreffer krijgt gemeld.
Het door Thales ontworpen systeem levert alle benodigde gegevens over de vijandelijke raket, een essentieel en ongemeen belangrijk onderdeel in de bestrijding die werkt op basis van het Bullit to Bullit-principe. Een wiskundige opgave waar je vroeger een tentamen lang op kon zwoegen:
Raket A vertrekt vanaf punt X met een snelheid van 11.000 km/u en volgt een baan als aangegeven in de grafiek. Vanaf punt Y vuurt u na 3 minuten een raket af met een snelheid van 9.600 km/u. Na hoeveel tijd en waar zullen de twee raketten elkaar raken?
Deze opgave lost de SMART- L MM met de nauwkeurigheid van een Zwitsers uurwerk in iets meer dan een halve minuut op. Een prachtig staaltje techniek dat de waarde van samenwerking tussen Defensie en het bedrijfsleven laat zien.
Dreiging
Hoewel terroristische organisaties niet beschikken over de raketten waartegen dit systeem ons beschermt, is de dreiging niet irreëel. Vol trots toont Noord-Korea met enige regelmaat de resultaten van raketlanceringen en onderzoekt Iran de mogelijkheid om een eigen satelliet in de ruimte te krijgen. Voor hun onderzoek maken ze daarbij gebruik van dezelfde technologie als die voor een Ballistische raket.
De afstand tussen Teheran en Rome, ongeveer 3400 kilometer, is voor een Ballistische raket nog geen twintig minuten vliegen. Twintig minuten waar, door de aanwezigheid van de Nederlandse marine, niemand wakker van hoeft te liggen.
Dit artikel is geplaatst in de Militaire Courant editie februari 2019. Klik hier om meer over deze editie te lezen.