‘We zijn nog niet klaar’
In de week van 2 augustus vindt de jaarlijkse Amsterdam Pride plaats. Ter ere van Pride heb ik voor de Militaire Courant een aantal mensen gesproken die van doen hebben met LHBT+ en Defensie. Vandaag spreek ik Martijn, bestuurslid van de SHK, Stichting Homoseksualiteit en Krijgsmacht.
Door Inge Kommeren
De SHK zet zich al sinds 1987 in voor de rechten van LHBT+’ers in de krijgsmacht. ‘Daarmee zijn we een van de oudste dergelijke netwerken in de wereld,’ vertelt Martijn. ‘We zijn een stichting gelieerd aan Defensie. We zijn bewust niet onderdeel van Defensie, maar we werken wel heel veel met hen samen, dat is logisch. De reden dat we dat gedaan hebben is dat we soms ook tegen het beleid van Defensie in moeten kunnen gaan. Dan moeten we ons vrij voelen om dingen te kunnen zeggen of te doen die niet in lijn zijn met wat Defensie zegt op dat moment. Als je er onderdeel van bent, is dat lastiger dan als je er los van staat.’
Wat dat betreft is Nederland vooruitstrevend in zijn beleid voor LHBT+’ers bij de krijgsmacht. ‘We zijn een tijd terug bij de NAVO geweest. Daar hebben we samen met andere landen de Proud@NATO groep opgericht. Daarin merk je vooral dat wij in Nederland behoorlijk vooruitstrevend zijn in wat we kunnen, wat we mogen, en dat we ook geld krijgen. In dat opzicht hebben we wel een voorbeeldrol, zeker in vergelijking met landen ten oosten van ons, die allemaal niet zo makkelijk daarover denken.’
Streven naar opheffing
De SHK staat voor gelijkheid op de werkvloer, met name ten aanzien van LHBT+-collega’s. ‘Wij vinden nog steeds: het moet gewoon normaal worden. Je moet kunnen doen wat je wilt. Als jij toevallig bij Defensie wilt werken, moet je dat kunnen doen met dezelfde rechten, plichten en mogelijkheden die ieder ander heeft. Wat jij verder in je privéleven doet zou verder geen invloed moeten hebben op jouw mogelijke carrière, of wat je hier doet. Het is er, wij zijn er ook, het is heel normaal, we doen niks anders dan wat jullie doen.’
Toen de stichting werd opgericht, was er het streven om niet meer nodig te zijn. Ze zouden dan zichzelf opheffen. ‘Als we dat kunnen doen, hebben we alles bereikt wat we willen, en dan is het klaar. Maar dat punt hebben we, naar mijn weten, nog lang niet bereikt. Het belangrijkste punt is dat het nog steeds niet normaal is, dat er nog steeds mensen zijn die problemen ondervinden, die weggepest worden, die uitgescholden worden of uitgesloten worden. Dat gebeurt nog steeds, en zo lang dat aan de orde is, zijn we dus nog niet klaar.’
Zichtbaarheid voor LHBT+
Eén van de manieren waarop de SHK werkt aan meer acceptatie voor de LHBT+-collega is zichtbaarheid. Hiervoor organiseert de stichting allerlei acties en campagnes. ‘Elk jaar in oktober hebben we Coming Out dag, dan proberen we altijd op zo veel mogelijk kazernes de regenboogvlag in top te hebben. We hebben vrij recent de poster actie gehad, met ‘Wees trots op wie je bent, werken bij Defensie’. Die zie je als het goed is op elke kazerne terug. De site van Defensie heeft nu ook een apart LHBT-gedeelte gekregen. Daar hebben wij ook aan meegewerkt. We hebben natuurlijk een tijdje terug een fotoshoot gehad. Daarvoor we hebben van alle krijgsmachtonderdelen mensen bij elkaar verzameld, in uniform, met een wapen, of met een teken, in regenboogkleuren. Daar hebben we ook echt maanden aan besteed om het allemaal bij elkaar te krijgen.’
De Amsterdam Pride is ook van belang voor deze zichtbaarheid, en de SHK werkt hier ook ieder jaar weer aan mee om een boot voor Defensie te organiseren. ‘Zodra de Pride in augustus voorbij is, dan begin je met de volgende. Dat kost wel een jaar om alles te organiseren, qua aankleding, financiering, noem het allemaal maar op. Dit jaar gaat de Pride op zich wel door, maar er zijn geen boten, voor niemand niet. Dus we zijn nu aan het kijken wat we wel kunnen doen, los van de boot. Als het goed is, gaat het volgend jaar als vanouds door, dus dan gaan we weer.’
Steun en hulpverlening
Wat kan de SHK voor een medewerker van Defensie allemaal betekenen? ‘Dat begint heel basic. We geven wel eens een voorlichting, van wie zijn we, wat doen we, wat zijn de mogelijkheden etc. Dat is gewoon een algemene informatieverstrekking. Maar daarnaast zijn er ook mensen die zeggen: “Ik behoor tot die doelgroep en ik ondervind problemen met mijn baas of collega’s, wat moet ik nu doen?” Nou, dan hebben we dus gericht mensen die daar naartoe kunnen gaan die een gesprek met ze kunnen hebben over wat de mogelijkheden zijn, die erbij kunnen zijn als jij met je baas gaat praten over dat soort onderwerpen. Daarnaast is het grootste deel gewoon hulpverlening en opvang. Er zijn ook mensen die daadwerkelijk problemen ondervinden, in depressie schieten, dat soort dingen. Daarom hebben we ook nauw contact met geestelijke hulpverlening en met bedrijfsmaatschappelijk werk. Op het moment dat iemand met dat soort problemen kampt, kunnen we ze ook gericht naar mensen toe sturen.’
Als laatste boodschap van Martijn: ‘Op het moment dat je de SHK nodig hebt, of denkt dat je het nodig hebt, benader ons vooral. Het hoeft niet alleen maar treurnis te zijn, het mag ook gewoon leuk zijn, natuurlijk. We kunnen ook ondersteunen bij leuke dingen. Aarzel daar vooral niet in. We zijn daarvoor, en we doen het ook.’
Voor meer info, kijk op www.shk.nl of www.werkenbijdefensie.nl/lhbt