In april is het na twee keer uitstellen dan eindelijk zover: de Invictus Games gaan van start in Den Haag! Een week lang vindt dit multi sportevenement voor gewonde (oud-)militairen plaats in en rond het Zuiderpark, waar teams uit twintig verschillende landen in tien sporten zullen strijden om de medailles. In dit artikel zoomen we in op het Nederlandse zitvolleybalteam.
Door Mireille Bregman
De Invictus Games is een initiatief van de Britse prins Harry, tevens beschermheer, en werd eerst voor landen in het Gemenebest georganiseerd. De Games tonen de kracht van sport en het proces van trainen en de internationale wedstrijden zelf is onderdeel van het revalidatieproces voor fysiek en/of mentaal gewonde (oud-)militairen. Degenen die mee willen doen moeten zich aanmelden voor een selectieproces waarna het Invictusteam samengesteld wordt.
De sportteams trainen op verschillende locaties in het land, maar de centrale trainingen vinden plaats op het Militair Revalidatiecentrum Aardenburg in Doorn. Hier spreek ik Wouter Bakker en Bart van der Burg die Nederland vertegenwoordigen in het zitvolleybalteam.
Voor zowel Wouter als Bart is het de tweede keer dat ze aan de Invictus Games meedoen – hierna moeten ze plaats maken voor andere mensen. Wouter doet naast zitvolleybal mee in het rolstoelbasketbalteam en Bart zit ook in de wielrenploeg. Bovendien is Wouter betrokken bij alle sporters vanuit zijn rol als aanvoerder. Wat betekent dat tijdens de Games? ‘Als teamcaptain probeer ik er voor iedereen te zijn. Natuurlijk ben ik er zelf in eerste instantie als deelnemer, maar daarbij ben ik een tussenpersoon voor de sporters en de staf.’ Bart vult aan ‘dat dat bij Wouter heel natuurlijk gaat en dat we hem daarom hebben voorgedragen als teamcaptain.’
Waar meerdere Invictusdeelnemers na jaren Defensie verlaten te hebben erachter komen dat ze te maken hebben met mentale en fysieke problemen en een zorgtraject inrollen, zijn Bart en Wouter nog steeds werkzaam in de Defensieorganisatie. Belangrijk om te noemen, omdat nog niet overal binnen Defensie bekend is dat je als actief dienende in het Invictusteam terecht kunt komen.
Aanmelding
Wat zijn de redenen dat de mannen zich hebben aangemeld? Wouter werkte bij de marechaussee en kreeg een ongeluk op de motor. ‘Daarbij is mijn enkel verbrijzeld, ik heb er jarenlang steeds meer pijn van gehad. Vier maanden geleden heb ik een amputatie ondergaan. In het volleyballen moet ik nu de juiste houding vinden. De wond is redelijk vers en is nog erg gevoelig. Maar met veel oefenen kom je er wel. Als het niet gaat, kan ik dat aangeven maar ik kan en mag volop sporten, dus dat doe ik ook. Met zitvolleybal heb je vooral je bovenlichaam nodig om te smashen en zitten je benen vaak in de weg.
‘De directe reden voor mijn aanmelding bij Invictus jaren geleden was dat tijdens mijn revalidatie de optie van zitvolleybal genoemd werd. Ik dacht toen nog dat het niets voor mij was, maar mijn vriendin heeft me min of meer naar een open training gestuurd. Een week later speelde ik met het samengestelde militaire Invictusteam bij Nevobo (Nederlandse volleybalbond) mee. Ik heb toen ervaren dat je niet alleen in een proces zit en dat je met een gemêleerd gezelschap sportief bezig kunt zijn in plaats van te kijken wat niet meer kan.’
Bart gaat verder: ‘Sport verbindt: hoewel iedereen in een ander revalidatieproces zit en andere verwondingen heeft, maakt iedereen dezelfde golfbeweging mee. Je bent met gelijkgestemden. Als je tijdens een training of wedstrijd een moeilijk moment hebt, doet niemand moeilijk en laten ze je even met rust. Eén blik is voldoende. Na afloop praat je er met elkaar over of maak je een grap, humor is soms ook verwerking.’
Bart is marinier en heeft een langer revalidatietraject achter de rug. ‘Ik werd gevraagd mee te doen aan de United States Marine Corps Trials in San Diego, een soort vroege Invictus Games. Het handboogschieten, zitvolleybal en wielrennen was best leuk waarna me gezegd werd dat ik eens bij de centrale trainingen in Doorn moest kijken. Met een beetje weerstand heb ik me aangemeld. Eerst voelde ik me een beetje raar: alle mensen die daar rondlopen hebben ook “iets” maar ik werd opgenomen in de groep. Toen zijn we het volleybalteam begonnen, kwam Wouter erbij en is het uitgegroeid tot een volwaardig team. Dat Invictus nu in eigen land is, voelt wel als bonus.’
Family & Friends
Het zitvolleybalteam staat ook ingeschreven bij Nevobo, waar het elke maandagavond kan trainen. Voor de individuele sporten als wielrennen is er ook een individueel trainingsschema opgesteld. Bart vertelt: ‘Ik zit dagelijks minimaal twee uur op de fiets. De maandag is soms een Olympisch dagje met overdag fietsen, fysiotherapie en ‘s avonds volleybaltraining. Op de dinsdag is het dan even rustig aan, op woensdag fiets ik de spierpijn eruit en op de vrijdagen hebben we regelmatig dus de gezamenlijke trainingen. Zo wissel je het af.
‘Als je een eerste keer een competitiedag met andere volleybalteams meemaakt, zie je iets bijzonders: dan kom je de zaal binnen en staan er twintig benen tegen de bank. Dan wordt er bijvoorbeeld ook tegen je gezegd “Sleep me even naar de andere kant van het net”. Natuurlijk doe je dat, want in die momenten deel je hetzelfde.’
Wouter vertelt dat deze dagen hem en zijn gezin helpen in het proces van amputatie, zo kon zijn zoon zien dat meer mensen geamputeerde ledematen hebben. ‘Je thuisfront maakt je op alle goede maar zeker ook slechte momenten van je revalidatieproces mee. Daarom is het zo belangrijk dat je familie en vrienden betrokken worden bij de Invictus Games. Als ze bij de wedstrijden zijn, gaan ze dingen herkennen bij andere sporters. Ook horen ze gelijkgestemde verhalen van andere families. Ze hebben net zo goed steun aan elkaar.’
Invictus is veel meer dan alleen het sporten. De schil van Family & Friends eromheen is nog veel belangrijker. Beide mannen zijn unaniem lovend over dit gegeven: ‘Je gaat samen het proces in, je bent niet meer eenzaam. Invictus is ook doorzettingsvermogen en grenzen opzoeken. Ook al ben je er slecht aan toe, je gaat door. Als je het niet probeert, weet je het ook niet. Ben je eenmaal, al dan niet met hulp van je familie, je eigen drempel over om hulp te zoeken, kom je terecht in een fijne omgeving.’
De Games laten zien dat er op persoonlijk en teamniveau doelen gehaald worden. Waar voor Wouter acceptatie in het amputatieproces erbij komt kijken, was het sociale aspect voor Bart erg belangrijk: ‘Mede door Invictus ben ik positief veranderd. Ik wil straks ook aan mijn ouders laten zien dat ik meer ben dan die militair die ze meegemaakt hebben. Hier gaan je eigenwaarde en zelfvertrouwen omhoog, je doet weer sociale vaardigheden op.’ Het slotwoord is voor Wouter: ‘We willen vooral ook laten zien welke mogelijkheden er zijn in het Invictusteam, ook al ben je geen topsporter. We zijn ambassadeur van de Invictus Games!’
Kijk voor meer actuele informatie www.invictusgames2020.com!
Met dank aan Mediacentrum Defensie voor het beeldmateriaal.
Eén gedachte over “Sporters Wouter en Bart: ‘Bij de Invictus Games gaan je eigenwaarde en zelfvertrouwen omhoog’ ”