De opleiding VeVa is een praktische en actieve studie, waarbij studenten niet de hele dag met hun neus in de boeken zitten. Nieuwsgierig naar de opleiding, waarin je leren combineert met praktijkweken bij de Marine, Landmacht en Luchtmacht, gingen wij langs bij het ROC Midden Nederland in Nieuwegein.
Door Niels Roelen
Het is grauw buiten, de bomen rondom de hindernisbaan die achter het Regionaal Opleidingscentrum Midden Nederland staan, laten hun takken hangen onder het gewicht van de regen. Vanaf het busstation aan de andere kant van de weg komt een groepje jongeren in spijkerbroeken en winterjassen aan. Zes of zeven jongens en één meisje. Het weer lijkt de leerlingen Veiligheid en Vakmanschap (kortweg VeVa) niet te storen. Net zomin als de grote zwarte plunjebalen die ze op hun ruggen meeslepen; het is wat het is.
In de school zijn de spijkerbroeken verdwenen. Op een aantal docenten in burgerkleding na, zie je alleen nog maar uniformen, en vooral heel veel jongens. Defensie zou graag zien dat er meer vrouwen kiezen voor de VeVa-opleiding, maar het leger blijkt op jongens nog altijd een grotere aantrekkingskracht uit te oefenen dan op meisjes. ‘Misschien ligt het aan de fysieke eisen, maar deze zijn gekoppeld aan wat de functie van je vraagt en daar moet je niet aan tornen,’ vindt Chris Schreurs, docent Burgerschap. ‘Je kunt mensen niet dwingen om voor een bepaalde opleiding te kiezen en dat willen wij ook niet. Naast het beperkte aantal vrouwen vormt ook de aantrekkende economie een uitdaging, waardoor de toestroom in zijn geheel afneemt.’
De VeVa is een beroepsopleiding zoals bijna elke andere. Naast Nederlands en Engels zijn er specifieke vakken gericht op een baan bij Defensie. Het onderscheid zit volgens Schreurs vooral in een aantal belangrijke onzichtbare verschillen. ‘De toelating en samenwerking met de branche zijn daar een goed voorbeeld van,’ legt hij uit. ‘Een leerling die aangenomen wil worden, moet eerst de selectiedagen doorlopen. Na het slagen voor een fysieke test volgt een assessment, waarin je als lid van een groep een aantal opdrachten krijgt. Er wordt dan vooral gekeken of je in staat bent om goed met anderen samen te werken.’
Ook de zichtbare verschillen zijn opvallend. ’s Morgens is er een appel en voor het begin van elke les staan de leerlingen keurig achter hun stoel te wachten, totdat de docent zegt dat ze mogen zitten. Daarnaast zeggen de leerlingen hier steevast u en spreken ze met twee woorden. Noodzakelijk ook, omdat anders de overgang naar hoe het er bij Defensie aan toegaat te groot is.
‘De leerlingen kiezen zelf om zich aan te melden voor de VeVa, maar ook de ouders worden op school uitgenodigd als hun kinderen solliciteren bij Defensie. Heel af en toe zijn er ouders die moeite hebben met deze keuze, maar over het algemeen zijn ze zeer tevreden,’ vertelt Schreurs. ‘Vooral omdat de VeVa, in tegenstelling tot veel andere scholen, een bepaalde structuur biedt. De regels en afspraken waar de leerlingen zich allemaal aan dienen te houden, geven duidelijkheid en wij merken dat dit voor iedereen prettig werkt. Veel ouders zien dat hun zoon of dochter snel zelfstandig wordt en zelf verantwoordelijkheid neemt.’
‘Afhankelijk van de richting die de leerling kiest, duurt de opleiding iets meer dan anderhalf tot drie jaar. In deze periode wordt ook stage gelopen bij het onderdeel waar de leerling graag naartoe zou willen. Zoals bij elk mbo-opleiding, biedt ook de VeVa geen baangarantie en moet er aan het einde van deze periode gesolliciteerd worden om door te kunnen stromen. In zekere zin is dit een formaliteit, omdat het leerlingenaantal afgestemd is op de behoefte van Defensie. Daarnaast hebben de leerlingen een aantal belangrijke voordelen ten opzichte van een “spijkerbroek”. Ze kennen het klappen van de zweep, zijn fysiek en mentaal al gewend aan de cultuur en de kans op uitval bij de militaire trainingen is daardoor klein,’ aldus Schreurs.
In de kantine staren drie jongens van de richting Grondoptreden strak voor zich uit. Zij mogen bijna solliciteren voor een baan bij Defensie, maar een aantal jaar geleden zag hun leven er nog heel anders uit. Hun kamer was een puinhoop en ze hadden een hekel aan school, omdat ze het nut er niet van inzagen. Ze vertellen dat ze aan het begin van hun opleiding moesten wennen, maar dat zodra je iets hebt gevonden wat je echt wilt, veranderen niet moeilijk is. Ze willen nu niets liever dan regelmaat en duidelijkheid. Ze gamen niet meer in hun vrije tijd, maar sporten liever. Het is ook noodzakelijk voor wat ze aan het eind van dit jaar te wachten staat en waar ze al die tijd naar hebben uitgekeken. En dat is het avontuur tegemoet reizen tijdens de oefeningen met je peloton, je voorbereiden op een missie waar ook ter wereld en het afzien in de Mariniersopleiding.
Kijk voor meer informatie over de opleiding op www.veva.nl.
Dit artikel is geplaatst in de Militaire Courant editie februari 2019. Klik hier om meer over deze editie te lezen.