Overal ter wereld worden Nederlandse militairen ingezet. Daar maken ze heftige dingen mee, die meer impact hebben dan de ‘gewone burger’ zich soms voor kan stellen. Een van de bekendste voorbeelden is majoor Marco Kroon. Regisseur Roel Reiné raakte geïnspireerd door zijn verhaal en besloot het te gebruiken voor zijn nieuwe film: De Vuurlinie. De Militaire Courant mocht aanwezig zijn op de filmset.
Door Rinke van der Plaat
Ergens onder in Spanje, twee uur rijden van Malaga, ligt het stadje Almería. Het stadje zelf is niet bijzonder, op een paar bezienswaardigheden na. Als je het schoolvoorbeeld van een Spaans stadje zoekt, is Almería eigenlijk de ‘place to be’. Toch is er iets dat Almería uniek maakt: de stad ademt filmgeschiedenis. Zo werd Indiana Jones and the Last Crusade geschoten op de rotsige woestijngrond buiten de stad en trok Hollywoodster Clint Eastwood er elke dag zijn cowboylaarzen aan om in For a Few Dollars More te spelen. Recenter werd het oude Moorse fort van de stad getransformeerd tot Dorne, de hoofd-stad van huis Martell uit Game of Thrones.
Nu ‘acteert’ de woestijn als Afghanistan – Uruzgan om precies te zijn. Hier speelt een deel van het verhaal van Marco Kroon (gespeeld door Waldemar Torenstra) zich af. Deze naam zal bij velen een lampje doen branden, maar De Vuurlinie is niet bedoeld om het verhaal van de omstreden militair te vertellen. ‘De film is geïnspireerd op de boeken en het leven van de militair Marco Kroon, maar gaat eigenlijk over de dingen die Nederlandse militairen voor ons doen in het buitenland en hoe wij daarmee omgaan als ze weer terugkomen,’ legt regisseur Roel Reiné uit. Reiné, bekend van onder meer Michiel de Ruyteren meerdere Hollywoodfilms, wil vooral die omgang onder aandacht brengen. ‘ Wij als Nederlanders hebben soms al de kop eraf gehakt en staan dan helemaal niet achter onze militairen. Hopelijk laat deze film zien dat we aandacht moeten hebben voor de dingen die zij voelen en hebben meegemaakt.’
‘Ze zijn ook echt gaan functioneren als soldaten. Je ziet dat Waldemar zijn team aanstuurt’
Commandotraining
Wie de acteurs van De Vuurlinie spreekt, zal merken dat ze een hechte groep vormen. Ze gaan, ook zonder dat de camera’s draaien, voor elkaar door het vuur. Dit is het duidelijkst bij de groep acteurs die de eenheid van Marco speelt. De basis daarvoor werd gelegd tijdens een bootcamp, waar de acteurs tot het gaatje gepusht werden.
‘Het bootcamp was echt heftig,’ vertelt acteur Yamill Jones. ‘ We hebben een week lang commando-training gehad van drie ex-commando’s.’ Zijn collega Illias Addab vult aan: ‘ Wij hebben een druppeltje gekregen van wat de echte boys meemaken, maar voor een burger is dat behoorlijk pittig.’ Het voelt voor hem als een jongensdroom. ‘ We kunnen gewoon heel de dag soldaatje spelen.’ Tijdens het verhaal van de acteurs knettert het geweervuur op de achtergrond en wordt het Afghaanse dorp soms opgelicht door vlammen. Af en toe raast er een legertruck voorbij. Talibanstrijders kijken vanaf het dak toe.
Het ‘soldaatje spelen’ gaat de hele dag door. Als de acteurs naar de set gaan, hebben ze hun militaire kleding al aan en de regie communiceert alleen via aanvoerder Marco, gespeeld door Waldemar Torenstra. Zo komt er een hiërarchie tot stand die terug te zien is op de set. De samenwerking tussen de acteurs is uniek, ziet ook regisseur Roel Reiné. ‘ We hebben fantastische acteurs, die we tijdens een bootcamp heb-en opgeleid tot soldaten. Ze zijn ook echt gaan functioneren als soldaten. Je ziet dat Waldemar zijn team aanstuurt. Als regisseur hoef ik me dus niet bezig te houden met individuele acteurs, Waldemar zorgt ervoor dat het team doet wat er gevraagd is. Dat werkt als een geoliede machine. In Nederland is nog nooit op deze manier gewerkt.’
Respect
Torentstra lijkt zich volledig thuis te voelen in zijn rol, al maakt hij enorm veel uren op de set. Het zweet en stof lopen van zijn gezicht als hij even een praatje komt maken met de journalisten. Hij vertelt hoe hij zich heeft voorbereid op zijn rol. ‘Ik heb natuurlijk alle boeken van Marco Kroon gelezen en ook uitgebreid met hem gepraat. Daarnaast heb ik veel dingen bekeken over Nederlandse militairen. De film is meer dan het verhaal over Marco Kroon. Er wordt een eigen draai gegeven aan de gebeurtenissen uit zijn boeken en de dingen die zich de afgelopen jaren hebben voorgedaan. De film gaat eigenlijk over wat Nederlandse soldaten op een plek als Afghanistan meemaken. Ik speel niet zozeer Marco Kroon, maar gewoon een Nederlandse soldaat. Daarom was het heel fijn dat we voorafgaand aan de draaiperi-ode door ex-commando’s door de mangel zijn gehaald. Ik heb enorm veel respect voor de vaardigheden en de mentaliteit van de Nederlandse militairen.’
De Vuurlinie wordt geen pure oorlogsfilm met alleen maar actie en geweld. ‘Er is meer drama, meer emotie. We spenderen heel veel tijd aan de relatie tussen Marco Kroon en zijn vriendin Mirjam, en wat daar allemaal kan gebeuren.
‘Ik speel niet zozeer Marco Kroon, maar gewoon een Neder-landse soldaat’
Je ziet de impact van Marco’s tijd in Afghanistan duidelijk terug. Het contrast tussen de opnames in Spanje, eigenlijk flashbacks naar de missies, en wat er gedraaid wordt in Nederland over o.a. de rechtszaak en het privéleven, gaat de film heel erg mooi maken. Dit wordt veel meer beladen; het wordt emotioneler, grover en harder.’
Als de journalisten eenmaal naar huis gaan, is het al diep in de nacht. Toch is het voor de acteurs nog lang geen bedtijd. Bij het hoofdkamp liggen gesmeerde broodjes die dienst moeten doen als ‘lunch’. Het dagritme van de gelegenheidsmilitairen is volledig omgedraaid. Tot vroeg in de ochtend ratelen de Kalasjnikovs, weerklinken de explosies en verschijnt er soms een vuurbal in de lucht. Eén ding is zeker: aan de inzet en passie van de crew zal het niet liggen.
De opnames staan gepland tot half oktober. Wil je de ontwikkelingen volgen? Dat kan via @ devuurliniefilm op social media. De film draait vanaf september 2023 in de bioscoop.
Dit artikel verscheen eerder in de Militaire Courant, editie september 2022.
De Militaire Courant is mede mogelijk gemaakt door Noventas verzekeringen
